Czym jest sztuczna inteligencja?

Jest to umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania decyzji przez komputery, maszyny, programy i kod źródłowy na wzór ludzkiego umysłu. Wyróżnia się dwa podstawowe podejścia do sztucznej inteligencji: ludzkie i idealne.

Sztuczna inteligencja

Definicja sztucznej inteligencji została sformułowana w 1950 roku przez Alana Turinga w artykule pt. „Computing Machinery and Intelligence”. Z tego artykułu pochodzi pojęcie "testu Turinga" (początkowo nazywanego grą Turinga), którego celem jest określenie, czy komputer może myśleć jak człowiek. Można powiedzieć, że koncepcja ta pojawiła się w zasobach ludzkiej wiedzy już w 1939 roku wraz z Czarnoksiężnikiem z Krainy Oz i blaszanym drwalem.

Przejście od pomysłu Turinga do rzeczywistości było, i nadal jest, dużym wyzwaniem. W czasach Turinga problemem było sprawienie, aby maszyna zapisywała lub przechowywała swoje decyzje. Ówczesne urządzenia umiały wykonywać obliczenia, ale nie potrafiły przechowywać tych informacji, co jest niezbędne do rozwoju sztucznej inteligencji i stworzenia komputera myślącego, jak człowiek.

Znacznie później, bo w 1995 roku, Stuart Russell i Peter Norvig opublikowali książkę pt. Artificial Intelligence: A Modern Approach, która w 2020 roku doczekała się już 4. wydania. Russell i Norvig precyzyjnie wyjaśnili pojęcie sztucznej inteligencji. Ponieważ tych definicji jest wiele, podzielili oni AI na logikę racjonalności i myślenia oraz działania.

  • Dwa pierwsze typy skupiają się na stworzeniu komputera podobnego do człowieka.
    • Najpierw pewne systemy myślą jak człowiek.
    • Potem pewne systemy zachowują się jak człowiek.
  • Osobną kwestią jest racjonalność zachowania komputera.
    • Najpierw pewne systemy myślą racjonalnie.
    • Pewne systemy działają racjonalnie.

Podejście ludzkie

Pierwsza definicja w dziedzinie AI obejmuje systemy, które potrafią myśleć jak człowiek. Jeśli systemy potrafią uczyć się i rozwiązywać problemy jak człowiek, to pasują do tej kategorii. Haugeland zdefiniował takie systemy w 1985 roku jako „maszyny wyposażone w umysł”." W 1978 roku Hellman powiedział, że ta kategoria to automatyzacja „aktywności, które kojarzymy z ludzkim sposobem myślenia”."

Niektóre systemy mogą postępować po ludzku. To jest kategoria systemów spełniających test Turinga. Jeśli system potrafi zachowywać się jak człowiek, skutecznie porozumiewać się po angielsku, rozumieć, co się do niego mówi, odpowiadać, ewoluować i formułować nowe wnioski, to znaczy, że pasuje do tej kategorii. Kurzweil zdefiniował tę kategorię, jako „sztukę tworzenia maszyn realizujących funkcje wymagające inteligencji, gdy są realizowane przez ludzi”."

Podejście racjonalne

Drugi zbiór kategorii systemów sztucznej inteligencji ocenia je w odniesieniu do umiejętności racjonalnego postępowania. Różnią się one pod tym względem od człowieka, który nie zawsze jest racjonalny. W tym przypadku także wyróżnia się dwa podejścia do AI: systemy potrafią myśleć racjonalnie lub systemy potrafią postępować racjonalnie.

Charniak i McDermott opisali system potrafiący myśleć racjonalnie w 1985 roku, jako „studium zdolności poznawczych przy pomocy modeli obliczeniowych”." To podejście określa się jako „prawa myśli”.

Pierwszym, który przedstawił opis tzw. „właściwego myślenia” lub niepodważalnego procesu rozumowania był Arystoteles. Russell i Norvig przytaczają następujący przykład – „Sokrates jest człowiekiem, wszyscy ludzie są śmiertelnie, więc Sokrates jest śmiertelny”."

System może także zachowywać się racjonalnie, wykazując umiejętności bazujące na teście Turinga. Opisując, co trzeba zrobić, aby stworzyć system AI potrafiący postępować racjonalnie, Poole stwierdził, że „inteligencja obliczeniowa to nauka o projektowaniu inteligentnych bytów”."

Słaba sztuczna inteligencja

Przymiotniki „słaba” i „silna” to kolejny sposób na rozróżnienie typów systemów sztucznej inteligencji. Określenie słaba sztuczna inteligencja można by było zastąpić trafniejszym określeniem „wąska sztuczna inteligencja” lub „sztuczna wąska inteligencja”. Ten rodzaj AI skupia się na wykonywaniu określonych zadań, a przykładami jej wykorzystania są Siri firmy Apple, Alexa firmy Amazon i autonomiczny samochód Google.

Silna sztuczna inteligencja

Silna sztuczna inteligencja obejmuje dwa typy sztucznej inteligencji: ogólną sztuczną inteligencję (Artificial General Intelligence – AGI) i sztuczną superinteligencję (Artificial Super Intelligence – ASI). AGI to system posiadający samoświadomość. Potrafi rozwiązywać problemy, a nawet planować przyszłość. ASI to system przewyższający ludzkie zdolności. System ASI jeszcze nie istnieje, chyba że w filmach. 2001: Odyseja kosmiczna, w której pojawił się system komputerowy o nazwie HAL. Jeśli go pamiętasz, to wiesz mniej więcej, jak powinien wyglądać system ASI.

Machine Learning