Ongeziene bedreigingen, dreigende schade

Het aantal gerapporteerde beveiligingsproblemen met betrekking tot SCADA-systemen (Supervisory Control And Data Acquisition) nam sinds de tweede helft van 2017 toe, en veel van deze problemen werden aangetroffen in HMI-software (Human-Machine Interface). De SCADA-HMI is de belangrijkste digitale hub voor het beheer van kritieke infrastructuur, en de gegevens die zichtbaar worden, kunnen informatieve waarde hebben voor kwaadwillenden.

Uit onze gegevens blijkt ook dat meer leveranciers op tijd patches of corrigerende maatregelen konden realiseren voor de corresponderende bekendmaking van beveiligingsproblemen. Hoewel dit een welkome verbetering is, geeft het hoge aantal ontdekte problemen duidelijk aan waarom bedrijven in kritieke infrastructuursectoren SCADA-softwareproblemen de baas moeten blijven en zouden moeten investeren in   meerlaagse beveiligingsoplossingen     . De EU heeft haar lidstaten middels de Richtlijn inzake netwerk- en informatiebeveiliging (NIB)   inmiddels een mandaat gegeven wetgeving op te stellen     waarmee een hoog niveau van beveiliging voor cruciale sectoren en essentiële digitale diensten wordt gewaarborgd.

Op basis van relevante gegevenssets over 2017 en 2018 van Privacy Rights Clearinghouse   zagen we een stijging van 16 procent in gerapporteerde datalekken in de VS.

Het was interessant om te zien dat het aantal incidenten als gevolg van onbedoelde openbaarmaking (iets) hoger lag dan openbaarmaking als gevolg van hacks.

Vijftien van de datalekken in de eerste helft van 2018 waren grootschalige lekken: ze hadden betrekking op ten minste 1 miljoen records. Voor wat betreft het aantal incidenten had de zorgsector met de meeste datalekken te maken, maar de meeste grootschalige lekken vonden plaats in de retailsector en bij online verkopers. Ook zagen we ten minste negen datalekken buiten de VS die als grootschalig kunnen worden aangemerkt.

Ondernemingen die getroffen worden door datalekken, hebben met grote gevolgen te maken. De kosten voor herstel en kennisgeving, inkomstenverlies, problemen met patching en uitvaltijd en potentiële juridische kosten kunnen zich opstapelen. Een grootschalig datalek kan bedrijven tot wel 350 miljoen dollar   kosten. In veel landen kan de totstandkoming van nieuwe privacyregels bovendien zware boetes voor inadequaat gegevensbeheer opleveren.

Met name de EU heeft een krachtig standpunt ingenomen door een van de strengste en meest uitgebreide wetten voor gegevensbescherming ter wereld ten uitvoer te brengen: de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)   . Deze verordening, die in mei van dit jaar van kracht is geworden, legt de lat hoog voor wat betreft gegevensbeveiliging en privacybescherming. De verordening kan tot aanzienlijke boetes leiden voor organisaties die niet aan de voorschriften voldoen: de boetes kunnen oplopen tot 20 miljoen euro of, indien dit hoger uitvalt, 4 procent van de jaaromzet van de betreffende organisatie. Bovendien heeft de verordening een grote reikwijdte, aangezien deze betrekking heeft op elke organisatie die gegevens van EU-burgers bewaart.

  AVG (GDPR)   – Voldoet u?  

Ontwikkelaars van malware blijven zich weren tegen de continu verbeterde detectietechnieken – en gaan steeds verder in het fijnslijpen van hun ontduikingstechnieken. In de eerste helft van 2018 viel een aantal benaderingen op: het gebruik van bestandsloze bedreigingen, het gebruik van macro's en het manipuleren van bestandsgroottes.

Bij bedreigingen gaat het doorgaans om kwaadaardige bestanden die worden geïnstalleerd en uitgevoerd op het gecompromitteerde apparaat. Bestandsloze bedreigingen werken niet op die manier. In plaats daarvan worden vertrouwde, in het besturingssysteem ingebouwde tools gekaapt om de aanvallen uit te voeren.

We hebben gedurende de eerste helft van het jaar een stijgende lijn gezien in het aantal bestandsloze bedreigingen. Ondernemingen kunnen deze bedreigingen voor zijn door het gebruik van geïntegreerde beveiligingslagen in het gehele netwerk.

We zagen ook een toename in het gebruik van kwaadaardige macro's. Powload was de meest verspreide boosdoener, en net als bij de meeste kwaadaardige macro's, werd deze verstuurd via spam. Het spambericht wordt zodanig opgesteld dat gebruikers ertoe worden aangezet de macro in te schakelen en de malware te downloaden.